Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Viola suavis & Iris germanica

fotò
fotò
Vióuleto-(savo)

Viola suavis

Violaceae

Autre noum : Vióuleto-fèro.

Nom en français : Violette suave.

Descripcioun :
Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.

Usanço :
Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.

Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Viola
Famiho : Violaceae


Ordre : Malpighiales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu

Liò : Sebisso - Orle de bos - Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819 (= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )

fotò
fotò
Coutelas(-d'Alemagno)

Iris germanica

Iridaceae

Nom en français : Iris d'Allemagne.

Descripcioun :
Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.

Usanço :
Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.

Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Muraio - Roucas - Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
CC
CC
CC
CC
R
R

Viola suavis & Iris germanica

R
ges
C
R
C
CC
C
CC

Coumpara Vióuleto-(savo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutelas(-d'Alemagno) emé uno autro planto

fotò